Metale Szlachetne

Złoto

Złoto należy do najbardziej popularnych i drogocennych metali. Jest to metal o unikalnych cechach, występujący w naturze w charakterystycznej, żółtej barwie. Jako metal szlachetny, złoto jest całkowicie odporne na rdzę i korozję. Posiada wysoką odporność na zarysowania. Jest jednak materiałem bardzo plastycznym, stąd jego bardzo powszechne zastosowanie w jubilerstwie.

Biżuteria wyprodukowana ze złota posiada w sobie domieszkę innych metali. Wszystko dlatego, że samo złoto jest bardzo plastycznym materiałem, który nie nadawałby się w żaden sposób do użytkowania. Stąd też w jubilerstwie obowiązuje tak zwane „karatowanie”, czyli podawanie masy złota w wyrobie jubilerskim.

„Karatowanie” przedstawiane jest w 24-stopniowej skali. Przy czym najwyższa wartość , czyli 24 karaty oznacza 100% (99,9 %) czystego złota. Najczęściej takie złoto nie jest złotem jubilerskim, lecz inwestycyjnym. Jednocześnie wykonywanie biżuterii ze stopów powoduje zwiększenie połysku złota oraz nadanie mu charakterystycznej barwy. Białe złoto uzyskuje się poprzez połączenie złota i stopów metali z rodem. Różowy kolor złota można uzyskać poprzez dodanie większej ilości miedzi, natomiast zachowanie naturalnego, żółtawego koloru wynika z połączenia złota z miedzią oraz srebrem.

Cena biżuterii wykonanej ze złota w znaczącej części opiera się właśnie na ilości złota, która się w owej biżuterii znajduje. Dodatkowe składowe ceny to oczywiście jakość wykonania biżuterii, poziom rzemiosła, a także zastosowanie innych dodatków. Konserwacja złotej biżuterii powinna odbywać się przy zastosowaniu ciepłej wody oraz naturalnego mydła. Złoto jest bardzo wrażliwe na detergenty, w tym między innym na chlor.

Tabela cech probierczych dla wyrobów złotych obowiązująca od 7.05.2012

Zobacz również archiwalne oznaczenia państwowe w latach 1923-2012

---

Platyna

Choć cena platyny jest bardzo wysoka, nadal jest mniej popularna niż złoto. Platyna stosowana jest powszechnie w jubilerstwie. Wykorzystywana jest dzięki temu, że zapewnia bardzo piękny biały połysk biżuterii. Platyna jest metalem bardzo trwałym, nie blednie z czasem oraz nie traci połysku. Jest to jeden z najbardziej trwałych materiałów dostępnych w użytku i jubilerstwie.

Platyna stosowana jest bardzo często jako oprawa do diamentów lub innych kolorowych kamieni szlachetnych. Jakość, trwałość i bardzo jasny połysk sprawiają, że platyna jest bardzo ceniona. Jednocześnie inaczej niż złoto, nie wymaga poprawiania czy też naprawiania. Cechuje się wybitną trwałością. Jedynym mankamentem jest stosunkowo duża wrażliwość na zadrapania oraz powstawanie patyny, który to nalot jednak uważany jest za bardzo piękny, szczególnie na biżuterii z diamentami.

Platynowa biżuteria nie zdobyła nigdy takiej popularności jak złoto, również ze względu na swoją cenę. W większości biżuterii platynowej stosowana jest ona w 95%, reszta to dodatki irydu, palladu, rutenu lub innych stopów. W przeciwieństwie do złota jest hipoalergiczna. Do konserwacji stosować można mydło oraz ciepłą wodę.

Tabela cech probierczych dla wyrobów platynowych obowiązująca od 7.05.2012

Zobacz również archiwalne oznaczenia państwowe w latach 1923-2012

---

Srebro

Srebro jest jednym z najbardziej cenionych i najpiękniejszych metali w jubilerstwie. Wyroby ze srebra są wyrobami bardzo cennymi, a te, które wykonane są przez mistrzów jubilerskich są jeszcze bardziej wartościowe.

W jubilerstwie srebro łączy się z innymi metalami, wszystko dlatego, że samo srebro jest wyjątkowo ciągliwe i miękkie, przez co nie nadaje się do stosowania samodzielnie. Srebro wysokiej próby bardzo łatwo ulega uszkodzeniu, a trwałość wyrobu można uzyskać wyłącznie mądrze łącząc je z innymi metalami.

Srebro najczęściej łączy się z miedzią, jednak z powodzeniem można do tego celu wykorzystywać również inne metale. Miedź posiada jednak właściwości, które sprawiają, iż barwa srebra się nie zmienia, przez co jest najlepszym metalem, gwarantującym jednocześnie wysoką twardość.

Samo srebro nie jest tak cenne jak złoto, a wartość biżuterii ze srebra szczególnie podnosi kunszt danego rzemieślnika oraz wykonanie wzoru. Srebro najczęściej stosowane jest w łańcuszkach, opaskach czy też w biżuterii „tkanej” ze złożonymi wzorami.

Srebro wymaga stosunkowo dobrej konserwacji, jeżeli taka się odbywa, wówczas wyroby ze srebra mogą towarzyszyć przez całe życie. Srebro jest wyjątkowo podatne na uszkodzenia, a także bardzo nieodporne na działanie czynników chemicznych, przez co nie należy go na takowe wystawiać. Srebro ulega zmatowieniu, natomiast najlepszym sposobem na pozbycie się zmatowienia jest po prostu noszenie srebrnych wyrobów. Wówczas matowa powłoka ulega wytarciu.

Każdy srebrny wyrób posiada próbę oraz cechę probierczą. Te elementy powinny być umieszczone na spodzie każdego wyrobu z zastosowaniem srebra.

Tabela cech probierczych dla wyrobów srebrnych obowiązująca od 7.05.2012

Zobacz również archiwalne oznaczenia państwowe w latach 1923-2012

---

Oznaczenia Cech Metali Szlachetnych w latach 1923 - 2012 obowiązujących w Polsce